Xiao Hong (1911?1942) to jedna z najbardziej utalentowanych i najprzekorniej wyrastających ponad swoje czasy pisarek chińskich. Jej życie (opisane przez tłumaczkę, Magdalenę Stoszek-Deng w posłowiu) było krótkie, nader burzliwie i przeważnie nieszczęśliwe, ratunkiem jednak okazywała się literatura. To za sprawą wyjątkowego „zmysłu obserwacji i nieprzeciętnego pióra” (Lu Xun), Xiao Hong zaskarbiła sobie przyjaźń i szacunek największych ówczesnych pisarzy chińskich. Pisała bez przerwy, do utraty sił i kosztem sił – powieści, opowiadania, eseje, wspomnienia. „Opowieści znad rzeki Hulan” są jednym z jej ostatnich ukończonych utworów. Mao Dun w przedmowie nazwał je „poematem opisowym”, „kolorowym pejzażem” i „cyklem melancholijnych pieśni”. Sięgając po oszczędną i liryczną narrację Xiao Hong udaje się w podróż w czasy dzieciństwa, buduje obraz zamkniętego świata rodzinnego domu, ale i miasteczka, w którym czas się zatrzymał, cesarstwo na dobre nie upadło, a tym bardziej nie spustoszyła go jeszcze rewolucja komunistyczna. Są tu wspomnienia okrucieństwa i czułości, brakuje moralizatorstwa, jest za to uważne spojrzenie na człowieka i kierujące nim pobudki.

Prawda. Ile poświęcisz, by ją poznać? KIEDYŚ Lipcowa noc, wiejski festyn. Osiemnastoletnie kuzynki Klaudia i Aneta świetnie się bawią, tańczą i flirtują. W trakcie zabawy dochodzi między nimi do kłótni. Następnego dnia okazuje się, że do domu wróciła tylko jedna – Klaudia. Ruszają poszukiwania. Po kilku dniach przypadkowi grzybiarze znajdują w lesie zwłoki dziewczyny. Zabójstwo czy nieszczęśliwy wypadek? Nieudolnie prowadzone śledztwo nie przynosi odpowiedzi. Miejscowa ludność snuje domysły. TERAZ Klaudia wraca do rodzinnej miejscowości, by uporządkować dom po zmarłej niedawno matce. Na każdym kroku natyka się na ślady dawnej tragedii. Choć od tamtych wydarzeń minęło już dziesięć lat, wciąż ścigają ją wrogie spojrzenia. W pierwszym odruchu chce jak najszybciej zamknąć stare sprawy i wyjechać, ale uświadamia sobie, że jeżeli nie spróbuje rozwiązać tajemnicy śmierci Anety, nigdy się od niej nie uwolni. Musi poznać prawdę, nawet najbardziej okrutną.

Miguel de Unamuno (1864-1936) był jednym z najwybitniejszych hiszpańskich myślicieli, autorem wielu ważnych esejów, dramatów, poezji i nowatorskich powieści. Z jego bardzo różnorodnej twórczości wybija się pozornie niewielka książka Jak się tworzy powieść (1924-27) – dzieło szczególne, wielowarstwowe, zagadkowe, które zaciera granicę między życiem i literaturą.
Unamuno właściwie napisał powieść, w której zwierza się ze swoich chęci napisania powieści o tworzeniu powieści. Można zadać pytanie – czy jest to dzieło ukończone? Nie, ale za to można odpowiedzieć, że jest… wciąż kontynuowane. Sędziwy autor rozsiada się wygodnie w gabinecie umysłu czytelnika, z hamletowską niemocą zawiesza namoczone atramentem pióro nad przerażającą bielą stronic. Zaniepokojonym spojrzeniem przeszywa na wskroś i pyta: czytelniku, żyjesz? Póki bowiem żyje choć jeden czytelnik, wraz z nim nad nicością triumfuje autor.

Słoneczna ruleta to obszerny wybór wierszy Józefa Barana z lat 1969 – 2020. Jak zapowiada podtytuł, są to wiersze starannie przebrane, ale ponieważ autor tego tomu wydał już ponad 30 książek, tom choć obszerny pomieścił wiersze najlepsze. Znajdziemy tutaj samą esencję tej słonecznej, oddanej życiu, ale i gorzkiej poezji. Wiele skomplikowanych, ale pociągających smaków istnienia. Za odkrywcę poezji Józefa Barana uważa się Artura Sandauera, choć wcześniej całe kolumny wierszy poety publikował „Tygodnik Powszechny”. Józef Baran pracował jako nauczyciel, redaktor w tygodniku „Wieści”, reportażysta w „Dzienniku Polskim”. Jego wiersze przełożono na ponad 20 języków, osobne tomy ukazały się w języku niemieckim, angielskim, hiszpańskim i rosyjskim. Za twórczość poetycką otrzymał m.in. Nagrodę Fundacji Kościelskich w Genewie, wyróżnienienia PEN West czy Nagrodę Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. W 1989 wiersze poety weszły do podręczników szkolnych. Józef Baran mówi o sobie: „Wiersze adresuję do wybrednych znawców sztuki poetyckiej, ale i do tzw. zwykłego odbiorcy. Nie pochwalam tych, którzy zamykają się w wieży hermetycznej poezji uniwersyteckiej. Uważam to za początek końca żywej poezji.”. Lektura tych wierszy przywraca wiarę w prawo poezji do mówienia pozornie prostymi słowami o sprawach trudnych egzystencjalnie, o słonecznym, ale rzucającym także raniący cień ludzkim życiu.